نماد برگ افرا در پرچم کانادا

درخت افرا از گذشته‌های دور یکی از اجزای اصلی زمین‌های مردم شمال آمریکای شمالی بوده است. قبل از این‌که اروپائیان پا به خاک کانادا بگذارند، بومیان این منطقه متوجه شده بودند که می‌توانند شیره درخت افرا را به عنوان غذا یا برای مصارف دیگر استفاده کنند. آن‌ها هر سال شیره این درخت را در بهار جمع می‌کردند و در طول سال از آن استفاده می‌کردند. شیره درخت افرا به عنوان بخش اساسی دستور غذایی آن‌ها محسوب می‌شد.

چرا رنگ پرچم کانادا قرمز سفید است؟

در طراحی پرچم کانادا از سمبل‌های زیادی استفاده شده است. رنگ‌های سفید و قرمز استفاده شده در بیرق کانادا نشان دهنده امید، ثروت، صلح، آرامش و بی‌طرفی است.
رنگ قرمز در دو طرف پرچم استفاده شده است و رنگ سفید در وسط پرچم دیده می‌شود. رنگ قرمز سمبل ثروت و امیدواری است. رنگ سفید هم نشان‌دهنده بی‌طرفی کانادا، صلح و آرامش است.

پرچم کشور کانادا در عین ارائه‌ی یک تصویر کلی، جزئیات جالبی دارد. جزئیاتی که به‌واسطه نماد و المان‌های به‌کاررفته در پرچم و ارتباط بین آن‌ها برجسته‌تر می‌شوند. در وهله اول، برگ افرای بزرگ و قرمز رنگی که در مرکز پرچم قرار گرفته، جلب‌توجه می‌کند.

این پرچم از دو نوار قرمز و یک نوار سفید که در بین دو نوار قرار گرفته تشکیل شده است. ترکیب دو رنگ سفید و قرمز و تفاوت بصری بین آن‌ها، مؤلفه زیبایی را به پرچم اضافه کرده‌اند. پرچم کانادا در راستای افق، کاملاً متقارن بوده و پشت و روی آن قابل‌تشخیص نیست. ضمناً طول پرچم دقیقاً دو برابر عرض آن است.

پرچم کانادا علاوه‌بر اینکه نمادی از میراث فرهنگی این کشور است، انعکاس‌دهنده مفاهیمی مثل‌ امید، صلح، بی‌طرفی و آرامش است. این پرچم در ۱۵ دسامبر سال ۱۹۶۴ با تصمیم مجلس عوام کانادا تصویب و در ۱۷ دسامبر توسط مجلس سنا تأیید شد. در ۱۵ فوریه سال ۱۹۶۵ بود که ملکه الیزابت دوم طی یک مراسم رسمی این پرچم را معرفی کرد.

برگ افرا در پرچم کانادا

سال‌ها قبل از ورود مهاجران اروپایی، بومیان کانادا با آگاهی از خواص صمغ درخت افرا آن را به‌عنوان یک منبع تغذیه جمع‌آوری می‌کردند. احتمالاً یکی از دلایل اهمیت نماد افرا در کانادا همین است. به‌هرحال از اوایل قرن هجدهم بود که افرا به نمادی معنادار و قابل‌احترام از هویت کانادا تبدیل شد.

به همین دلیل تصویر افرا روی نشان‌ها و پرچم‌های سراسر کانادا (از جمله پرچم نیرو‌های مسلح این کشور) نقش بسته است.

برگ افرا روی پرچم فعلی کانادا ۱۱ گوشه دارد؛ درحالی‌که در طرح اولیه ۱۳ گوشه داشت. تشخیص برگ ۱۳ گوشه از فواصل دور و همین‌طور زمانی که پرچم در باد تکان می‌خورد، کمی سخت بود.

به همین دلیل، برای بهبود وضوح و آسان کردن تشخیص پرچم، نماد آن را به افرای ۱۱ گوشه تغییر دادند.

معنای رنگ‌ها در پرچم ملی کانادا

در سال ۱۹۲۱، پادشاه جورج پنجم دو رنگ قرمز و سفید را به‌عنوان رنگ‌های رسمی کانادا معرفی کرد. رنگ سفید، از نشان سلطنتی فرانسه و رنگ قرمز از صلیب سنت جورج (Saint George’s cross) که نام یک قدیس نظامی در قرون‌وسطی بود، مشتق شده است.

چهار دهه بعد و در پی اعلام استاندارد سلطنتی کانادا، سفید و قرمز رسماً به‌عنوان رنگ‌های ملی کانادا معرفی و تثبیت شدند.

بسیاری از کانادایی‌ها این دو رنگ را نشان‌دهنده ویژگی‌های شاخص طبیعی این کشور می‌دانند؛ سفید، نشانه‌ای از سفیدی برف‌های زمستانی کانادا و قرمز، روایتگر سرخی برگ درختان افرا در پاییز است.

علاوه بر این، پرچم کانادا از حیث مفاهیم رنگ‌شناسی نیز قابل‌تحلیل است. از این منظر، سفید را می‌توان نمادی از صلح، آرامش و بی‌طرفی و قرمز را نمادی از رونق، ‌امید، خون و شجاعت تفسیر کرد.

تاریخچه پرچم کانادا

نخستین پرچم مورداستفاده در کانادا، صلیب سنت جورج در سال ۱۴۹۷ بود. سپس در سال ۱۵۳۴ و هم‌زمان با ورود یک دریانورد و کاوشگر فرانسوی به نام ژاک کارتیه (Jacques Cartier)، پرچم‌هایی با نشان سلطنتی فرانسه در بخش‌هایی از کانادا به اهتزاز درآمدند.

هم‌زمان در بخش‌های دیگر که مستعمره بریتانیا بودند، از پرچم یونیون جک (Union Jack) که پرچم ملی انگلستان، اسکاتلند و ایرلند شمالی است، استفاده می‌شد.

در سال ۱۸۶۷ ضرورت وجود یک پرچم واحد و مشخص برای کانادا احساس شد و به همین دلیل در سال ۱۸۷۰، پرچم جدیدی تحت عنوان پرچم قرمز (Red Ensign) با نشان سپر ترکیبی که نمادی از کشور‌های انگلستان، اسکاتلند، ایرلند شمالی و فرانسه بود، به اهتزاز درآمد. در سال ۱۹۲۱ نشان ملی یا سلطنتی کانادا، جایگزین سپر ترکیبی روی پرچم شد.

در ۸ نوامبر ۱۹۴۵، کمیته‌ای متشکل از مجلس عوام و مجلس سنا برای این منظور شکل گرفت و ۲۴۰۹ نمونه پیشنهادی را از سراسر کانادا جمع‌آوری و بررسی کرد.

در آن زمان اعلام شد سفید و قرمز به‌عنوان رنگ‌های رسمی کانادا و سه برگ افرای متصل‌به‌هم باید در پرچم کشور کانادا باقی بمانند. در سال ۱۹۶۴ در پی اعتراض دولت مصر به یکسان بودن نماد پرچم کانادا و بریتانیا، لستر پیرسون (Lester B. Pearson) طرح خود را که متشکل از سه برگ افرای قرمز رنگ در یک بک‌گراند سفید و حاشیه آبی‌رنگ، معرفی کرد.

در همان سال، یک کمیته جدید که شامل همه احزاب قانونی در کانادا بود، شش هفته روی موضوع انتخاب پرچم ملی کانادا کار کرد. دو گزینه وجود داشت: اولی پرچم پیرسون و دومی پرچم کنونی کانادا که جورج استنلی (George Stanley) آن را پیشنهاد داد که درنهایت، طرح وی انتخاب و تصویب شد.

ملکه الیزابت دوم نیز در ۱۵ فوریه سال ۱۹۶۵ آن را به‌عنوان پرچم رسمی کانادا معرفی کرد. در پی این اتفاق ۱۵ فوریه، روز جشن پرچم ملی این کشور لقب گرفت.

چه کسی پرچم کانادا را طراحی کرده است؟

هرچند افراد زیادی در طول تاریخ در طراحی پرچم کانادا اثرگذار بوده‌اند، اما در واقع دکتر جورج استنلی (George Stanley) که یک استاد کالج نظامی سلطنتی بود، با الهام از پرچم کالج نظامی سلطنتی، پرچم کانادا را طراحی کرد. اکنون از او به‌عنوان خالق پرچم فعلی کانادا یاد می‌شود.

حقایقی جالب درباره پرچم کانادا

بعد از تصمیم‌گیری درباره پیشنهاد پرچم جدید کانادا، یک سند اعلامیه تنظیم شد تا به امضای ملکه الیزابت، دادستان کل فاورو (Favreau) و نخست‌وزیر پیرسون برسد.

این سند را برای امضای سلطنتی ملکه الیزابت به بریتانیا و برای امضای فاورو به کارائیب بردند. علامت یونیون جک (همان قرمز و بنفش معروف بریتانیا) کماکان به‌عنوان پرچم رسمی کانادا شناخته می‌شود و نشانه‌ای از عضویت این کشور در اتحادیه کشور‌های مشترک‌المنافع است.

از نظر قانونی انتظار می‌رود که مؤسسات فدرال در روز‌هایی مانند روز کشور‌های مشترک‌المنافع، روز ویکتوریا و مراسم بزرگداشت قانون وست می‌نستر (Westminster) این پرچم را در کنار پرچم ملی کانادا به احتزاز درآورند.

پرچم کانادا باید جلوتر از پرچم اتحادیه سلطنتی قرار بگیرد.

به اهتزاز درآوردن پرچم اتحادیه سلطنتی و پرچم قرمز برای کهنه سرباز‌ها در کانادا و همین‌طور افرادی که برای میراث بریتانیایی کانادا و اتحادیه کشور‌های مشترک‌المنافع اهمیت زیادی قائل هستند، مُجاز است. در سال ۲۰۰۷ برای بزرگداشت نبرد معروف ویمی ریج (Vimy Ridge) از پرچم قرمز استفاده شد.

این اقدام با واکنش‌های مثبت و منفی همراه بود. یکسان دانستن پرچم قرمز با پرچم ملی مورد انتقاد قرار گرفت؛ در مقابل، پیوند با گذشته‌ی کشور کانادا که برای کهنه سربازان کانادایی بسیار ارزشمند است، با تحسین آن‌ها همراه بود.

پرچم کانادا باید به‌تنهایی روی دیرک خود برافراشته شود و هرگز نباید پایین‌تر از پرچم دیگری قرار بگیرد. از زمان تصویب پرچم ملی کانادا، دولت این کشور برنامه‌ها و رویداد‌های زیادی را با هدف ترویج آن در جامعه کانادایی اجرا می‌کند.

هدف از انجام این کار، تبلیغ بیشتر پرچم کانادا و تعمیم این ذهنیت است که پرچم ملی نقشی پررنگ در خلق هویت این کشور دارد.

نویسنده.آریان جوانبخت